Opinie Psychosociale arbeidsbelasting: Wat is het en wat kun je er aan doen?

Pesten, Agressie, Geweld, Werkdruk en Seksuele intimidatie

Er zijn vijf woorden ‘Pesten, Agressie, Geweld, Werkdruk en Seksuele intimidatie’, die wanneer je ermee geconfronteerd wordt, een grote impact kunnen hebben op je functioneren in een organisatie. Het kan in kleine dingen zitten. Je wordt door je collega’s genegeerd omdat ze vinden dat je “te veel” je best doet. Achter je rug om noemen ze je “strebertje”, terwijl jij alleen maar op de best mogelijke manier je werk probeert te doen. Ook kan het voorkomen dat het meer openlijk gebeurt. Een collega die ‘s morgens binnenkomt en roept “Goedemorgen fijne collega’s”, “oh en jij ook natuurlijk”. Als dit één keer gebeurt is het misschien nog leuk, maar als dit dagelijks is of als er meer van dit soort zaken voor komen wordt het vervelend.

Dagelijkse werkzaamheden

Het kan ook uit de dagelijkse werkzaamheden komen. Een voorbeeld uit de eigen nabije praktijk: een familielid is werkzaam in de zorg. Er wordt gewerkt met mensen met een verstandelijke beperking en deze mensen kunnen behoorlijk (fysiek) agressief worden. Als een cliënt zijn beheersing verliest, wordt het verplegend personeel fysiek belaagd. Door wet- en regelgeving kan het personeel niet veel. De vraag is dan ook: “Hoe lang kan iemand dit verduren?”. In dit geval is het agressie en geweld, maar ook werkdruk.

Foute opmerking

De laatste “seksuele intimidatie” is misschien wel de moeilijkste, omdat hier de lijn tussen wel of niet flinterdun kan zijn. Een goed bedoelde opmerking kan al als seksuele intimidatie worden opgevat. De ene collega kan zeggen: “Wat zie jij er goed uit vandaag”, terwijl als een andere collega dit zegt het compleet verkeerd kan vallen. Natuurlijk is het de toon die de muziek maakt. Er zijn altijd mensen die opmerkingen maken die echt niet door de beugel kunnen. Het betreft hier zowel mannen als vrouwen.

De ene collega kan zeggen: “Wat zie jij er goed uit vandaag”, terwijl als een andere collega dit zegt het compleet verkeerd kan vallen.

Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA)

Alle voorgaande voorbeelden hebben te maken met Psychosociale Arbeidsbelasting, ook wel PSA. Dit is een lastig onderwerp. Het is iets ongrijpbaars. Als we kijken wat de Arbowet er van zegt komen we op het volgende uit: “de factoren direct of indirect onderscheid met inbegrip van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk, in de arbeidssituatie die stress teweeg brengen”. Het feit is en blijft dat je als “slachtoffer” er behoorlijk onder kan lijden. Mijn familielid heeft dan ook de (wijze) beslissing genomen om te stoppen met het werk en in een minder belastende werkomgeving verder te gaan.

Maatregelen tegen Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA)

Welke vorm van PSA het ook betreft, een werkgever heeft de (wettelijke) verplichting om een beleid te hebben voor PSA. PSA moet opgenomen zijn in de RI&E. Het moet voor alle werknemers duidelijk zijn bij wie men “ongewenst gedrag” kan melden en wat hiermee wordt gedaan. Ondanks dat het in de RI&E moet worden opgenomen en er een beleid moet zijn, is het allerbelangrijkste dat PSA wordt voorkomen. Een aantal van de genoemde oorzaken kan simpelweg voorkomen worden door normen en waarden. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon is ook een belangrijke maatregel. Mensen die te maken krijgen met PSA kunnen hun verhaal kwijt bij de vertrouwenspersoon. Deze moet het dan, zonder een naam te noemen, opnemen met de directie en een traject starten om de veroorzaker er op te wijzen dat dit gedrag niet toelaatbaar is. Aan de andere kant mag het slachtoffer ook niet vergeten worden. Als het ernstige vormen aanneemt kan professionele hulp, eventueel via de Arbodienst, noodzakelijk zijn. Het spreekwoord “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet” is hier zeker van toepassing. Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden en respecteer elkaar, dan wordt veel leed voorkomen.

En zeg nu zelf: wil jij het slachtoffer worden van PSA?

Download de whitepaper ‘Handhaving en PSA’

Dat de werkgever beleid moet voeren voor het tegengaan van PSA, staat in de Arbowet. De handhaving van deze wet is neergelegd bij de Inspectie SZW. Hoe zit het eigenlijk met de handhaving van het onderdeel PSA door de inspectie? De whitepaper ‘Handhaving en PSA’ vertelt u hier alles over. Download hieronder deze whitepaper.

[button link=”https://www.sdu.nl/leadform/m/bedrijfsvoering/482″ size=”large” target=”new” text_color=”#fffff” color=”#ed3131″]Download whitepaper[/button]

Lees ook het artikel: Wie pesten er op de werkvloer en waarom zijn ze succesvol?

Filed Under: Blog, Gedrag en cultuur, Nieuws, Ongewenst gedrag, Psychosociale arbeidsbelasting Tagged With: psa