We bevinden ons midden in een ongekende wereldwijde pandemie. Naarmate steeds meer mensen over de hele wereld sociaal afstand nemen, voorraden voedsel en andere benodigdheden aanleggen, voelt het bijna alsof we ons voorbereiden op een naderend einde van de wereld. Ouderen zijn het meest kwetsbaar voor het dodelijke coronavirus. Hoewel jongere mensen minder risico lopen te overlijden aan het virus dan ouderen, ondervinden ook zij emotionele, psychologische en economische consequenties van de huidige pandemie. Zo zijn vele werknemers inmiddels veroordeeld tot thuiswerken en online vergaderen, maar ook met de onzekerheid of hun arbeidscontract de pandemie zal overleven. Deze plotselinge (baan)onzekerheid is misschien wel de grootste zorg voor werknemers op dit moment. Hoewel de economische crisis iedereen kan en ook mogelijk zal treffen, heeft een langdurige recessie vaker een sterker effect op het werkende publiek. Dit was het geval in de nasleep van de financiële crisis van 2008, die leidde tot de hoogste werkloosheidscijfers ooit. Hetgeen op zijn beurt een negatieve impact had op de mentale gezondheid van vele mensen wereldwijd. Het goede nieuws is dat inzichten uit de gedragswetenschappen werknemers kunnen helpen om beter om te gaan met gevoelens van onzekerheid in deze moeilijke periode. Met de juiste aanpak kunnen we kunnen we strategieën adopteren en implementeren die niet alleen ons eigen mentale welzijn helpen verbeteren, maar ons ook in staat stellen om voor anderen in mentale nood te zorgen. In dit blog worden enkele van deze strategieën besproken.
Blijf nieuwsgierig en werk niet vanuit de verdedigingsmodus
We leven misschien niet meer op de savannes zoals onze voorouders leefden, maar ons brein is nog steeds op dezelfde manier geprogrammeerd zoals onze voorouders. Wanneer we ons bedreigd voelen, worden onze verdedigingsmechanismen onmiddellijk geactiveerd. Denk hierbij niet alleen aan fysieke mechanismen, maar ook aan mechanismen die ons zelf op professioneel kunnen schaden, zoals het ‘bevriezen’ tijdens een belangrijke vergadering, het verbaal uitvallen tegen collega’s of het zich onttrekken aan collega’s. Mensen opereren in twee modi: de ontdekkingsmodus of de verdedigingsmodus. Helaas voert de verdedigingsmodus de boventoon. Opereren vanuit de defensieve modus heeft een negatieve invloed op ons intellect en verhindert ons om te denken op hoger niveau. In huidige pandemische omstandigheden, met name door de angst om besmet te raken met het virus, opereren mensen voornamelijk in de defensieve modus.
Om uit de defensieve modus te komen en in de ontdekkingsmodus te komen, moeten we onszelf trainen om in allerlei situaties te zoeken naar mogelijke voordelen. Activiteiten die kunnen helpen om van modus te wisselen zijn onder meer: de humor inzien van niet-ideale situaties en deze te delen met collega’s (hetgeen de sociale cohesie van een team stimuleert), het dagelijks consumeren van nieuwe informatie en kennis (hetgeen een positief effect heeft op het beloningssysteem in ons brein) en het formuleren van dagelijkse doelen en de verantwoordelijk nemen om deze doelen te bereiken (hetgeen een positief effect heeft op de intrinsieke motivatie). Vanuit de gedragswetenschap is recentelijk bekend geworden dat het controleren van uw aannames en gebruik te maken van wat u weet, effectieve strategieën zijn om in de ontdekkingsmodus te komen.
Controleer uw aannames
De meesten van ons hebben de neiging om alleen te zien wat we zoeken, en de rest blindelings te negeren. Dit soort selectieve aandacht staat ook wel bekend als onoplettende blindheid. Wanneer we situaties of gedragingen waarnemen die in overeenstemming zijn met onze overtuigingen, zal ons brein ervoor zorgen dat we ons hiervan bewust zijn. Anderzijds, als we iets waarnemen dat in strijd is met onze overtuigingen, zal ons brein het waarschijnlijk negeren. Dit psychologisch/biologisch fenomeen kan nuttig zijn in tijden waarin we onze mentale energie moeten besparen, maar het kan ons er ook van weerhouden om nieuwe kennis te vergaren en andere beelden te vormen. Het kan er zelfs voor zorgen dat we waarheid dusdanig vervormen zodat wat we waarnemen beter bij onze overtuigingen past. Dit bekende fenomeen van voorkeur voor bevestiging kan inderdaad nuttig zijn in tijden waarin we kostbare mentale energie moeten besparen, maar het kan ons er ook van weerhouden nieuwe mentale modellen over de wereld te ontwikkelen. Het kan er zelfs voor zorgen dat we wat we horen en zien vervormen zodat het aan onze verwachtingen voldoet.
De volgende keer dat u zich sterk gehecht voelt aan een negatieve verwachting over een situatie of persoon of gebeurtenis, probeer dan te erkennen dat u mogelijk tegenbewijs aan het filteren bent. Zorg ervoor dat u voldoende zelfbewust bent om meer open te staan voor nieuwe informatie. U kunt dit oefenen door te luisteren naar wat ene collega (die u altijd al vervelend vond) te zeggen heeft tijdens een online vergadering, of door meer aandacht te besteden aan de feedback van een verlegen. Zulke collega’s zijn misschien niet zo fout of onverschillig als uw vooringenomenheid u waarschijnlijk doet doen denken.
Maak gebruik van wat u weet
Concluderend, wil ik stilstaan bij een klassieke denkfout uit een even zo klassieke oorlogsfilm, waarin “weten” als “de helft van de strijd” werd gezien. In de praktijk is dit niet waar. Het slechts weten van of op de hoogte zijn van onze vooroordelen weerhoudt ons er niet van om deze te overkomen, maar de kennis die we hierover hebben is wel relevant. Het veranderen van ons gedrag is niet eenvoudig en vereist oefening. De unieke situatie waarin we ons nu bevinden, biedt ons de kans om de focus eens volledig te verleggen naar onszelf en onze geliefden. Ik hoop dat, werknemers wereldwijd, de kans zullen benutten om bepaalde vaardigheden en gedrag te ontwikkelen waarmee we niet alleen nu maar ook in de toekomst beter in staat zijn om voor ons emotionele en mentale welzijn te zorgen. We leven momenteel allemaal in een moeilijke en complexe tijd, echter menselijk gedrag is nog steeds complexer en moeilijker.
Dr. Elroy Boers is als onderzoeker verbonden aan de Universiteit van Montreal. Zijn onderzoek richt zich op het mentaal welzijn van mensen in de hedendaagse maatschappij. Daarnaast is hij de medegrondlegger van wetenschappelijk adviesbureau Science for Strategy.
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.