Zoals bekend wordt van een werkgever veel verlangd op het gebied van veiligheid voor de werknemers. Is het netjes onderhouden en laten keuren van een vrachtwagen voldoende om aan de zorgplicht te voldoen als bij een werknemer een te hoog gehalte aan koolmonoxide wordt vastgesteld? Advocaat Ingeborg ten Oever bespreekt het oordeel van de rechter in deze Jurisprudentie Uitgelicht.
De zaak en de feiten
De werknemer is als vrachtwagenchauffeur in dienst bij werkgever. Hij rijdt op een vrachtwagen waarin hij tijdens lange ritten ook overnacht. Op een ochtend wordt de man wakker in de cabine van zijn vrachtwagen en wordt vervolgens onwel. Hij is met de ambulance naar het ziekenhuis vervoerd en daar heeft hij 24 uur aan het zuurstof gelegen wegens een lichte koolmonoxidevergiftiging.
Op verzoek van het ziekenhuis heeft de brandweer een onderzoek ingesteld naar de koolmonoxide in en bij de vrachtwagen. Uit het rapport kwam naar voren dat er sprake was van een verhoogde concentratie koolmonoxide die tot de vergiftiging heeft geleid.
De werknemer stelt de werkgever aansprakelijk voor zijn schade op grond van werkgeversaansprakelijkheid (artikel 7:658 BW). Hij stelt daartoe dat hij tijdens zijn werkzaamheden is blootgesteld aan een te hoog koolmonoxidegehalte, waardoor hij koolmonoxidevergiftiging heeft opgelopen. Dit was volgens hem het gevolg van de defecte standkachel in de vrachtwagen. De werkgever heeft volgens de werknemer niet aan haar zorgplicht voldaan.
De werkgever betwist dat er sprake is van een arbeidsongeval. Volgens de werkgever is het onmogelijk, gelet op de techniek van de moderne vrachtwagen, dat er koolmonoxide in de cabine aanwezig is. De vrachtwagen was in topconditie, had keurig de APK en extra controles gehad. De standkachel was niet aanwezig, nu deze wegens het defect een aantal dagen eerder was verwijderd.
Bij Scania, waar de wagen na het voorval naartoe was gebracht, is geen lekkage vastgesteld. De werkgever betwist ook de punten die uit het rapport van de brandweer naar voren zijn gekomen en stelt dat er niet juist is onderzocht. Zo zou er niet in de cabine zijn gemeten, werden de metingen bij een koude start uitgevoerd waardoor het monoxidegehalte altijd hoger is en is geen rekening gehouden met het feit dat dat gehalte al hoog is op de plaats waar onderzocht is.
Nu het rapport geen percentages bevat, is volgens de werkgever niet vast te stellen of er sprake is van een gevaarlijke concentratie. Het standpunt van de werknemer dat hij na het voorval nergens meer toe in staat is verwijst de werkgever naar het rijk der fabelen gelet op alle activiteiten die hij op Facebook vermeldt.
Wat zegt de rechter?
De rechter gaat bij de beoordeling zoals te doen gebruikelijk eerst in op het kader waarin het voorval moet worden beoordeeld. Volgens artikel 7:658 BW draagt de werkgever de zorg voor een veilige werkplek om zoveel mogelijk schade te voorkomen. Als een werknemer schade lijdt tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden, is de werkgever daar in beginsel voor aansprakelijk. De werknemer hoeft die aansprakelijkheid niet aan te tonen. De werkgever kan wel proberen aan te tonen dat hij aan zijn zorgplicht heeft voldaan of dat er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Volgens de rechter vormen de feiten van deze zaak in onderlinge samenhang voldoende onderbouwing voor het standpunt dat de werknemer tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden schade heeft gelopen. De vraag op welk moment de werknemer precies onwel is geworden (in de vrachtwagen of in de douche bij het tuckerscafé) is daarbij niet relevant.
Hoewel het standpunt van de werkgever dat de standkachel afwezig was in de vrachtwagen geloofwaardig is, doet dit uiteindelijk niet af aan de aansprakelijkheid van de werkgever. Volgens de rechter is voldoende onderbouwd dat er een verhoogde concentratie koolmonoxide in de cabine aanwezig was. Het rapport van de brandweer was op verzoek van de neuroloog van het ziekenhuis opgesteld en was niet bedoeld om te beoordelen of werkgever aan haar zorgplicht heeft voldaan.
Het had op de weg van de werkgever gelegen om een eigen onafhankelijk onderzoek in te stellen – bijvoorbeeld door de arbeidsinspectie – om zodoende aan te tonen dat werkgever wel aan de op haar rustende zorgplicht heeft voldaan. Nu dat niet is gebeurd is de conclusie van de rechter dat er concrete aanwijzingen zijn dat werkgever niet aan haar zorgplicht heeft voldaan omdat de werknemer is blootgesteld aan een te hoog koolmonoxidegehalte.
Dat de arbeidsinspectie later alsnog een onderzoek heeft ingesteld en geen boete heeft opgelegd, doet daaraan niet af zeker niet nu het rapport en de overwegingen van de arbeidsinspectie niet zijn overgelegd door werkgever. Of er nou wel of geen verhoogd koolmonoxidegehalte in de cabine aanwezig is geweest tijdens het voorval is niet meer vast te stellen en hoe deze situatie is ontstaan, moet in de gegeven omstandigheden voor haar risico blijven.
Wat betekent dit in de praktijk?
Ook als werktuigen zoals vrachtwagens altijd stipt worden onderhouden kan een werkgever aansprakelijk zijn voor de schade die een werknemer tijdens de werkzaamheden loopt. Een werkgever kan mogelijk aantonen dat wel degelijk aan de zorgplicht is voldaan, maar daarvoor is meer nodig dan in dit geval aan de orde was. Een grondig en adequaat onderzoek had de rechter eventueel tot een ander oordeel gebracht.
Bron uitspraak: ECLI:NL:RBMNE:2018:5187
Over de auteur: Ingeborg ten Oever is advocaat bij Lawwise Advocaten
Kijk voor meer informatie over aansprakelijkheid en jurisprudentie op: Sdu HSE
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.