Opinie Nul

Perfectie in veiligheid bestaat niet betoogt Peter Booster in dit blog. Maar je moet wel streven naar ‘visie nul’

In de wereld van arbeidsveiligheid streven we het onbereikbare na. Nul ziekte, nul ongevallen, geen psychosociale arbeidsbelasting (PSA) door een inspirerende werkomgeving waar medewerkers honderd procent bevlogen door raken.

We moeten helaas erkennen dat de perfecte werkomgeving niet bestaat. Bedrijven, hoe goed georganiseerd ook, beschikken niet over een glazen bol. We kunnen niet alles voorspellen, simpelweg omdat we met mensen werken. En mensen – hoe goed ze ook geschoold zijn en geïnstrueerd worden – doen soms onvoorspelbare dingen. Zelfs NASA -als trede 5 organisatie- heeft dat aan den lijve ondervonden.

Hoe gedetailleerd elk veiligheidsprotocol ook is, de menselijke factor blijft onvoorspelbaar. En zal dat altijd zijn.

Mensen maken fouten, handelen impulsief (95 procent van al ons handelen doen we onbewust!) of wijken af van de regels door te weinig werkervaring, overmoed, tijdsdruk of afleiding. De meeste ongevallen gebeuren niet door een gebrek aan procedures, (eerder door te veel) maar door onbewust handelen of het bewust afwijken ervan.

Betekent dit dat we moeten stoppen met het streven naar nul ongevallen? Absoluut niet! Bedrijven moeten zelfs de ambitie hebben om elk ongeval te voorkomen.

Veiligheid is geen eenmalige actie, maar een continu verbeterproces van leren en verder verbeteren. Het betrekken van medewerkers bij het veiligheidsproces is cruciaal. Het opleggen van regels zonder dialoog is gedoemd te mislukken.

Medewerkers hebben dagelijks te maken met risico’s en weten precies waar de echte pijnpunten zitten. Door medewerkers te betrekken, creëer je een werkomgeving waarin iedereen zijn eigen verantwoordelijkheid kan en mag nemen voor veiligheid. Dit vergroot de kans dat men even gezond huiswaarts keert als het werk is gestart. Mijn definitie van arbeidsveiligheid.

Hoewel perfectie in veiligheid niet bestaat, blijft ‘visie nul’ (International Social Security Association (ISSA)) het enige juiste streven.

Het gaat vooral om het erkennen van de menselijke factor.

Bedrijven moeten continu leren van hun incidenten en gemelde gevaarlijke situaties, de medewerkers in dialoog betrekken en een werkomgeving creëren waarin veiligheid even belangrijk is als productie, maar wanneer het daarmee in conflict is de prioriteit krijgt tot het conflict is opgelost.

Bedrijven kunnen veel maar niet alles voorspellen, omdat ze met mensen werken. En mensen zijn soms onvoorspelbaar. Toch moeten zij blijven streven naar het voorkomen van alle ongevallen. Wetende dat dit een illusie is. Hoogstens droom je dat. Eens met dr. Gerard Zwetsloot en dr. Victor Roggeveen.

Zó komen we dichter bij de veilige en gezonde werkplek die we allen nastreven. Blijf dat doen!

Peter Booster BA MA CERT is senior adviseur Arbeidsveiligheid en Preventiemedewerker NS Groep, bestuurslid ledenraad NVVK, arbodeskundige (BA), veiligheidskundige (MoSHE), arbeid & organisatie deskundige, docent en examinator HVK.

Filed Under: Arbobeleid, Blog, Gedrag en cultuur, HSE, Nieuws, Risico-inventarisatie en -evaluatie, Veiligheidsbeleid Tagged With: arbeidsongevallen, HSE, ongevallen, veilig werken, veiligheidscultuur