Opinie PSA, wat moet ik er mee?

De Arbowet omschrijft in artikel 1.3 lid e PSA als volgt: “de factoren direct of indirect onderscheid met inbegrip van seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten en werkdruk, in de arbeidssituatie die stress teweeg brengen”. Uit het bovenstaande kan worden afgeleid dat er nog veel meer oorzaken die voor PSA kunnen zijn. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan werkinhoud (over- of onderbelasting), lastige klanten, ingrijpende gebeurtenissen, arbeidsverhoudingen enzovoort.

Toch is er echter nog één oorzaak die ook kan leiden tot het ontstaan van PSA die eigenlijk niet genoemd wordt, namelijk discriminatie.

In een aantal artikelen wordt wel gesproken over discriminatie, maar dan bedoeld men arbeidsdiscriminatie. Hieronder verstaat men het al dan niet geschikt gevonden worden voor een bepaalde functie op basis van bijvoorbeeld seksuele geaardheid, ras, geslacht enz. Wanneer ik denk aan discriminatie komen een aantal andere zaken naar boven. Het gaat dan om het gedrag van collega’s die een persoon uitsluiten, omdat hij/zij bijvoorbeeld een bepaald geloof aanhangt of uit een bepaald land komt. De oorzaak van PSA kent dus vele verschijningsvormen.

Wetgeving

Wat moet er aan gedaan worden als je er mee te maken krijgt. Allereerst kijken we wat de wetgeving voorschrijft. In de Arbowet staat in artikel 3.2 dat de werkgever de verplichting heeft om een binnen het algemeen arbeidsomstandighedenbeleid, een beleid gericht op voorkoming en indien dat niet mogelijk is beperking van psychosociale arbeidsbelasting te voeren. Daarnaast is er in het Arbobesluit artikel 2.15 lid 1 gesteld dat wanneer werknemers worden of kunnen worden blootgesteld aan psychosociale arbeidsbelasting de risico’s ten aanzien van psychosociale arbeidsbelasting in de RI&E beoordeeld moeten worden en beheersmaatregelen in het plan van aanpak opgenomen moeten worden. In lid 2 van hetzelfde artikel staat dat als het risico op PSA aanwezig is werknemers voorgelicht moeten worden over de risico’s voor PSA alsmede over de maatregelen die er op zijn gericht die belasting te voorkomen of te beperken.

Wat betekent dit in de praktijk

Allereerst de RI&E. Hierin moet aandacht besteed worden aan de oorzaken van PSA. Informatie kan ook komen uit het Preventief Medisch Onderzoek (PMO). Het is belangrijk dat de RI&E en het Plan van Aanpak actueel zijn. Naast deze documenten moet er ook een beleid rond PSA opgesteld zijn. In dit document is duidelijk omschreven hoe de organisatie omgaat met ongewenst gedrag. In het geval er contact is met buitenstaanders, moet er ook een beleid worden opgesteld rondom agressie van deze groep mensen. In het beleid rondom PSA mag een klachtenprocedure ook niet ontbreken. Deze procedure treed in werking wanneer het gedrag dusdanig erg is dat er meer acties nodig zijn en de vertrouwenspersoon hier niet verder mee kan. De klacht moet dan (officieel) worden voorgelegd aan een klachtencommissie.

Vertrouwenspersoon

In de organisatie moet een onafhankelijk vertrouwenspersoon zijn aangesteld. Dit kan iemand uit het bedrijf zijn, maar mag ook een extern vertrouwenspersoon zijn. Belangrijk is dat er minimaal één vertrouwenspersoon is aangesteld. De taken van deze persoon zijn onder te verdelen in drie hoofdthema’s, namelijk:

• Voorlichten en informeren van de werknemers over de werkwijze van de vertrouwenspersoon;
• Opvangen en begeleiden van werknemers die te maken hebben met ongewenste omgangsvormen.
• De directie of het management adviseren over het voorkomen van ongewenst gedrag.

Klachtencommissie

Soms is het gedrag zodanig ernstig dat de werknemer er met de vertrouwenspersoon niet uitkomt. In voorkomende gevallen moet de werknemer de gelegenheid hebben om een officiële klacht in te dienen bij de klachtencommissie. Deze zullen de klacht moeten behandelen en de directie/het management moeten adviseren over de te nemen acties. Het is de verantwoordelijkheid van de directie/het management om te beslissen welke maartregelen er genomen dienen te worden en de uitvoering hiervan.
Er is dus best wat werk aan de winkel. Laten we maar hopen dat het niet of niet veel voorkomt in een organisatie. Als het wel vaak gebeurt moet je je afvragen wat er in de organisatie aan de hand is. Misschien is er dan een dieper liggend probleem dat opgelost moet worden.

Download de whitepaper ‘Handhaving en PSA’

Dat de werkgever beleid moet voeren voor het tegengaan van PSA, staat in de Arbowet. De handhaving van deze wet is neergelegd bij de Inspectie SZW. Hoe zit het eigenlijk met de handhaving van het onderdeel PSA door de inspectie? De whitepaper ‘Handhaving en PSA’ vertelt u hier alles over. Download hieronder deze whitepaper.

[button link=”https://www.sdu.nl/leadform/m/bedrijfsvoering/482″ size=”large” target=”new” text_color=”#fffff” color=”#ed3131″]Download whitepaper[/button]

Lees ook het artikel: Psychosociale arbeidsbelasting: Wat is het en wat kun je er aan doen?

Filed Under: Arbobeleid, Blog, Psychosociale arbeidsbelasting