JURISPRUDENTIE UITGELICHT- De werkgever moet zorgen voor een veilige werkomgeving. Ook re-integratie activiteiten kunnen onder de zorgplicht van de werkgever vallen. Is een werkgever ook aansprakelijk voor vrijwillige re-integratie activiteiten? Die vraag wordt in de volgende uitspraak beantwoord.
Wat speelt in deze zaak?
Werkneemster komt tijdens een seminar ten val en stelt werkgever aansprakelijk voor de schade op grond van artikel 7:658 BW en 7:611 BW.
Wat zijn de feiten?
In 2009 is werkneemster in dienst gekomen bij werkgever als huishoudelijk medewerkster. Op deze arbeidsovereenkomst is de CAO gehandicaptenzorg van toepassing. Tijdens het dienstverband is medewerkster meermaals langdurig ziek geweest. In 2014 is werkneemster wederom arbeidsongeschikt wegens ziekte. De bedrijfsarts heeft haar doorverwezen voor een curatieve behandeling naar het Medisch Centrum.
Werkneemster is op haar verzoek overgedragen door Medisch Centrum aan Top Care Health. Beide organisaties zijn aangesloten bij de Stichting Ciran. Ciran biedt revalidatiezorg aan en het behandelplan van werkneemster is gericht op re-integratie en duurt 16 weken met een pauze van 2 weken. In september 2014 heeft werkneemster zich hersteld gemeld.
Eind september hebben partijen een vaststellingsovereenkomst ondertekend waarmee de arbeidsrelatie met wederzijds goedvinden wordt beëindigd per 1 december 2014. Vanaf dat moment wordt werkneemster vrij gesteld van werk. Op 6 oktober 2014 neemt werkneemster vrijwillig deel aan een tweedaagse seminar ‘Levenskunst’. Dit seminar maakte deel uit van het re-integratieplan van Ciran, maar was niet verplicht. Werkneemster komt tijdens een seminar ten val en stelt werkgever aansprakelijk voor de schade op grond van artikel 7:658 BW en 7:611 BW.
Wat zegt de rechter?
De rechter gaat allereerst in op het gestelde ongeval. Volgens werkneemster moesten de cursisten om acht uur ’s avonds in een tempel van het Tibetaanse Instituut zijn. Werkneemster is samen met ongeveer zestig andere deelnemers in het donker via onder andere een trap naar de tempel gewandeld. Er was volgens werkneemster onvoldoende licht en er waren veel mensen waardoor ze zich onzeker voelde. Er was een soort campingverlichting en een ieder was geadviseerd een zaklamp mee te nemen. Bovenaan de trap ging het mis en viel ze op haar schouder.
De rechter oordeelt dat werkgever op grond van 7:658 BW noch op grond van 7:611 BW aansprakelijk kan worden gehouden voor het ongeval. Volgens de rechter ontbreekt in dit geval een voldoende nauwe band met het werk van werkneemster. Partijen hadden al een vaststellingsovereenkomst ondertekend, werkneemster was vrijgesteld van werk en had geen (re-integratie)verplichtingen meer jegens werkgever.
Het seminar maakte overigens ook geen verplicht onderdeel uit van het re-integratieplan. Over de locatie waar het seminar plaatsvond had werkgever voorts geen enkele zeggenschap of invloed op de veiligheid daarvan. De rechter ziet niet in wat werkgever had kunnen doen om de risico’s te verkleinen. Gelet op het voorgaande kan volgens de rechter niet worden gezegd dat het ongeval werkneemster is overkomen in de uitoefening van haar werkzaamheden in de zin van 7:658BW.
Ook is de rechter van oordeel dat niet is gebleken dat de val van werkneemster heeft plaatsgevonden in omstandigheden die zodanige risico’s voor dit soort ongevallen opleveren dat de op werkgever rustende zorgplicht (7:658 BW) meebrengt dat zij maatregelen had moeten treffen. Het oplopen van een trap, ook met andere mensen, is te beschouwen als een alledaagse activiteit. Niet is gebleken dat de trap niet goed begaanbaar was. Pas bij de laatste trede is werkneemster gevallen en naar eigen zeggen terwijl ze ‘aan het klooien was’ met haar zaklamp. Bekend was dat de verlichting niet optimaal was en deelnemers was geadviseerd een zaklamp mee te brengen.
Doordat het advies gegeven was een zaklamp te gebruiken heeft de werkgever aan haar zorgplicht – indien die er al was – voldaan. Ook oordeelt de rechter dat er geen aansprakelijkheid van de werkgever is op grond van artikel 7:611 BW (goed werkgeverschap). Deelname was niet, althans niet meer, als werkgerelateerd aan te merken. Volgens de rechter had werkgever ten aanzien van dit seminar, de deelname van de werkneemster hieraan en de locatie geen zorgplicht. En als er wel zorgplicht gold dan was hieraan volgens de rechter voldaan door het advies te geven een zaklamp mee te nemen.
Wat betekent dit in de praktijk?
We zien vaak dat de werkgever vrij snel aansprakelijk is voor schade van de werknemer, mits voldaan is aan de voorwaarden die artikel 7:658 BW stelt. De lat voor het ‘voldoen aan de zorgplicht’ ligt hoog. In dit geval is de werkgever voor de verandering eens niet aansprakelijk voor de schade die de werkneemster tijdens het dienstverband lijdt. En dat is ook logisch nu iemand vrijwillig deelneemt aan een niet verplichte re-integratie activiteit, terwijl er bovendien geen verplichtingen meer richting de werkgever bestaan en die persoon ten val komt tijdens een alledaagse activiteit als traplopen op een locatie waar de werkgever niets over te zeggen had. De werkgeversaansprakelijkheid gaat ver, maar er zijn gelukkig grenzen.
Vindplaats: ECLI:NL:GHSHE:2019:1988
Over de auteur: Ingeborg ten Oever is arbeidsrechtjurist bij Lawwise Advocaten
Meer informatie over arbeidsongevallen en aansprakelijkheid? Ga naar Sdu HSE
Heeft u nog geen abonnement op Sdu HSE en bent u nieuwsgierig naar dit online platform? Vraag hier een gratis demo aan!
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.